Η περίοδος της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, η οποία προετοιμάζει τους χριστιανούς για την μεγαλύτερη εκκλησιαστική εορτή, αυτή της Ανάστασης του Κυρίου Ιησού Χριστού, χαρακτηρίζεται από την πνευματική και σωματική άσκηση των πιστών. Στην ασκητική αυτή προσπάθεια ιδιαίτερη σημαντική θέση κατέχει η νηστεία.
Γράφει ο Πανοσιολογιώτατος Αρχιμανδρίτης Αλέξιος Κουρτέσης
Η νηστεία ανάγεται από την Παλαιά Διαθήκη μέσω της εντολής του Θεού προς τους πρωτοπλάστους να μην φάνε από τον απαγορευμένο καρπό του δέντρου της γνώσης του καλού και του κακού.
Η νηστεία είναι η πρώτη εντολή του Θεού
Στην Καινή Διαθήκη ο ίδιος ο Χριστός νήστευσε σαράντα μέρες στην έρημο. Ο Χριστός τόνισε ακόμη περισσότερο την αξία της νηστείας με τα λόγια «το γένος τούτο ουκ εκπορεύεται ει μη εν προσευχή και νηστεία». Η εκκλησία, για να μη γίνονται υπερβολές, καθόρισε τι πρέπει να τρώμε την κάθε ημέρα και εποχή.
Η νηστεία δεν είναι σωματοκτόνος, είναι παθοκτόνος. Οι υπερβολές ούτε προς τα δεξιά ούτε προς τα αριστερά ωφελούν. Στο καθετί ωφελεί το μέτρο.
Η νηστεία ωφελεί τη σωματική υγεία…
Η νηστεία της Τετάρτης και της Παρασκευής εκάστης εβδομάδας καθιερώθηκε τη μεν Τετάρτη επειδή ξεκίνησε η δίκη του Χριστού και τη δε Παρασκευή επειδή σταυρώθηκε. Η σημασία της όμως για την ορθόδοξη εκκλησία είναι η ευεργετική της επίδραση στην πνευματική ζωή και στην υγεία των πιστών, αφού το σώμα μας είναι κατοικία της αθανάτου ψυχής μας, ζωντανός ναός του Αγίου Πνεύματος.
Πάντοτε αλλά ιδιαίτερα σήμερα που ζούμε σε μια καταναλωτική εποχή, Εκκλησία με τη συνετή νηστεία που μας επιβάλλει εκτός των άλλων ευεργετεί τη σωματική μας υγεία και την προφυλάσσει από σοβαρούς κινδύνους. Κίνδυνο για την καταστροφή του σώματος ιδίως για την εποχή μας αποτελεί η πολυφαγία, η πολυποσία και συχνά η καλοφαγία. Η γαστριμαργία δημιουργεί ποικίλα και σοβαρά προβλήματα στην υγεία μας (χοληστερίνη, σάκχαρο, πίεση, χολή, στομαχικές διαταραχές κλπ.) Δηλαδή η γαστριμαργία αδυνατίζει τον οργανισμό μας, μειώνει τις δυνάμεις και την απόδοσή μας, υπονομεύει τη ζωή μας.
Επομένως, είναι ιερό και έχει μεγάλη αξία. Με την αποχή κάποιων τροφών ο άνθρωπος αποκτά υγιή οργανισμό και εφόσον υπάρχει σωματική υγεία με τον πνευματικό αγώνα που καλείται ο χριστιανός να αγωνιστεί ιδιαίτερα την περίοδο της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, επέρχεται η ψυχική υγεία.
…ωφελεί και την πνευματική ζωή
Με τη νηστεία ο χριστιανός αποκτά διαύγεια πνεύματος, ανάταση ψυχής, ισχυρότερη θέληση και προθυμία αλλά και αποτελεσματικότερο αγώνα.
Ο χριστιανός πλεόν εισέρχεται αναγεννημένος σε νέα πνευματικά επίπεδα που τον βοηθούν στην επίλυση προβλημάτων που προκύπτουν από την καθημερινότητα της κοινωνίας αλλά βιώνει και εντονότερα το νόημα της εορτής των γεγονότων που θα εορτάσουμε στο τέλος αυτής της περιόδου. Την εβδομάδα των Παθών του Κυρίου μας αλλά και την Λαμπροφόρο Ανάστασή Του.
Έτσι λοιπόν, με τη νηστεία θα επέλθει η νέκρωση των παθών του φθαρτού σώματός μας αλλά και η Ανάσταση της ψυχής μας.