Όταν ακούμε για «πυρκαγιά που ξέσπασε σε αυτοκίνητο» , το μυαλό μας συχνά πάει σε τρομακτικές σκηνές βγαλμένες από ταινία.

Στην πραγματικότητα όμως, οι πυρκαγιές που ξεσπούν σε οχήματα πολύ σπάνια εξελίσσονται ή/και δημιουργούνται κατ’ αυτό το τρόπο.

Οι πυρκαγιές σε ένα αυτοκίνητο ξεκινούν συνήθως στον χώρο του κινητήρα και εξαπλώνονται αργά, ενώ υπάρχουν «σημάδια» όπως η δημιουργία καπνού και έντονη μυρωδιά. Επίσης να σημειωθεί ότι οι περισσότερες φωτιές δεν σχετίζονται με προηγούμενη σύγκρουση του οχήματος. Πού όμως οφείλονται;

Ποια είναι τα αίτια πυρκαγιών στα Ι.Χ.;

Υπάρχουν πολλές αιτίες που οδηγούν στο ξέσπασμα μιας φωτιάς. Δύο όμως είναι οι παράγοντες που παίζουν καθοριστικό ρόλο: Η δημιουργία θερμότητας και κατ’ επέκταση υψηλών θερμοκρασιών και η παρουσία εύφλεκτων υγρών/υλικών στο αυτοκίνητο (όπως είναι τα καύσιμα, τα υγρά των φρένων, λιπαντικό, βαλβολίνες). Ο συνδυασμός αυτός οδηγεί στην ανάφλεξη των εύφλεκτων υγρών και στη συνέχεια η φωτιά εξαπλώνεται στα περιβάλλοντα υλικά (π.χ. ηχομονωτικά).

Μπορούμε να ομαδοποιήσουμε τις αιτίες ως εξής:

1. Ηλεκτρολογικές βλάβες
2. Μηχανολογικές βλάβες
3. Βλάβες στο σύστημα τροφοδοσίας καυσίμου
4. Η σύγκρουση ενός οχήματος αλλά και βλάβες στο σύστημα της εξάτμισης ως αίτια φωτιάς. (αφορά το μικρότερο ποσοστό)

Τι σημαίνει όμως μηχανολογική/ηλεκτρολογική βλάβη;

Μηχανολογικά αίτια είναι για παράδειγμα ένα φθαρμένο φρένο, το οποίο υπερθερμαίνεται λόγω της τριβής που δημιουργείται με αποτέλεσμα την ανάφλεξη των υλικών που περιβάλλουν τα φρένα. Ένα άλλο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η υπερθέρμανση του κινητήρα (βλάβη στο σύστημα λίπανσης του κινητήρα). Αποτέλεσμα είναι και εδώ η δημιουργία υψηλών θερμοκρασιών που οδηγούν στην ανάφλεξη του καυσίμου. Αντίστοιχα, στην περίπτωση βλάβης του συστήματος τροφοδοσίας καυσίμων, μια διαρροή καυσίμου μπορεί να οδηγήσει στην ανάφλεξη του. Βλάβες στο σύστημα ψύξης μπορούν να προκαλέσουν υπερθέρμανση τόσο του κινητήρα όσο και του συστήματος της εξάτμισης, με αποτέλεσμα την ανάφλεξη των καυσίμων. Τα ελαστικά του αυτοκινήτου είναι επίσης επιρρεπή στην υπερθέρμανση, αν δεν ελέγχουμε ανά τακτά διαστήματα την πίεση. Η χαμηλή πίεση των ελαστικών αυξάνει τις τριβές που δέχονται και μπορεί να οδηγήσει στην ανάφλεξη τους.

Στις ηλεκτρολογικές βλάβες συχνή αιτία πρόκλησης φωτιάς είναι το βραχυκύκλωμα. Καλώδια τα οποία είναι φθαρμένα (απογυμνώνονται) οδηγούν στην υπερθέρμανση ή/και στην δημιουργία σπινθήρα. Τα υλικά που περιβάλλουν τα καλώδια, πιάνουν εύκολα φωτιά. Άλλη μια αιτία είναι η υπερφόρτωση των καλωδίων του αυτοκινήτου με ακατάλληλες συσκευές.

Πολύ πιο σπάνιες είναι οι βλάβες στα ηλεκτρονικά συστήματα του αυτοκινήτου.

Τα οχήματα που κινούνται με αέριο δεν διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο πυρκαγιάς.

Εάν συγκρίνουμε όλες τις αιτίες που αναφέραμε παραπάνω, θα παρατηρήσουμε ότι (σχεδόν) όλες έχουν έναν κοινό παρονομαστή: Την έλλειψη συντήρησης. Τόσο οι φθορές που προκαλούνται από το χρόνο αλλά και από τη χρήση γίνονται επικίνδυνες σε περίπτωση που δεν φροντίζουμε για την έγκαιρη συντήρηση και επιδιόρθωση τους. Επειδή το καλύτερο όπλο είναι η πρόληψη, το πιο σημαντικό που έχουμε να κάνουμε είναι να ακολουθούμε τις οδηγίες του κατασκευαστή του αυτοκινήτου μας για την σωστή συντήρηση και την τοποθέτηση ανταλλακτικών, από ειδικευμένο μηχανικό. Το σέρβις του αυτοκινήτου μας (ή αλλιώς γενική συντήρηση) θα πρέπει να γίνεται κάθε χρόνο ή αλλιώς κάθε 15.000-20.000 χιλιόμετρα (βάσει των προδιαγραφών του κατασκευαστή).

Τι κάνουμε όμως στην περίπτωση που ξεσπάσει φωτιά σε ένα Ι.Χ.;

Στο αυτοκίνητο πρέπει πάντα να βρίσκεται ένας πυροσβεστήρας (Πυροσβεστήρες Τύπου 1: Φορητοί πυροσβεστήρες ξηράς κόνεως κατάλληλοι για κατηγορίες πυρκαγιάς A, B, C και για ηλεκτρικό ρεύμα τάσης έως 1000 V, με ελάχιστη κατασβεστική ικανότητα 8Α, 34Β, C. ), προσβάσιμος άμεσα (όχι στο πορτμπαγκάζ). Οι πυροσβεστήρες τύπου ένα διαφέρουν από αυτούς για οικιακή χρήση, διότι είναι κατάλληλοι για την κατάσβεση στερεών αλλά και υγρών και αερίων καυσίμων όπως είναι πχ. η βενζίνη, το πετρέλαιο και άλλα λάδια και το φυσικό αέριο. Σε περίπτωση που παρατηρήσουμε καπνό ή ακόμη και φωτιά στο όχημα μας, το ακινητοποιούμε άμεσα, διατηρώντας την ψυχραιμία μας και σβήνουμε την μηχανή. Σε περίπτωση που η εστία είναι μικρή και δεν υπάρχουν φλόγες, ο πυροσβεστήρας εφαρμόζεται απευθείας στο σημείο αυτό. Σε περίπτωση που έχουμε να αντιμετωπίσουμε φλόγες, απομακρυνόμαστε και κάνουμε χρήση του πυροσβεστήρα από ασφαλή απόσταση. Σε καμία περίπτωση ΔΕΝ ανοίγουμε το καπό του αυτοκινήτου. Ο αέρας θα οξειδώσει την φωτιά και θα είναι πολύ πιο δύσκολη η κατάσβεσή της. Στην περίπτωση που αντιλαμβανόμαστε ότι η φωτιά προέρχεται από το ρεζερβουάρ απομακρυνόμαστε άμεσα από το όχημα.

Είδαμε ότι η φωτιά σε ένα αυτοκίνητο συχνά σχετίζεται με την έλλειψη πρόληψης και συντήρησης. Οι συνέπειες της είναι καταστροφικές και συχνά θέτουν σε κίνδυνο ακόμη και την ίδια μας την ζωή. Το αυτοκίνητο είναι αντικείμενο χρήσης, το οποίο απαιτεί ιδιαίτερη φροντίδα και προσοχή, τόσο στην χρήση- στην οδήγηση-αλλά και στην συντήρηση του για να μετακινούμαστε και να φτάνουμε στον προορισμό μας με ασφάλεια.